Bij Ilonka 
De avond is ongemak, het veelgeprezen debuut van Marieke Lucas Rijneveld, is een rauwe en ontroerende roman die diep graaft in het menselijke verdriet en de verstikkende sfeer van een gesloten gemeenschap. Het boek, dat in 2020 de prestigieuze International Booker Prize won, is zowel poëtisch als aangrijpend en blijft lang na het lezen in het geheugen hangen.
Het verhaal
In een strenggereformeerd boerengezin op het platteland van Nederland draait het leven volledig om routines, religie en verantwoordelijkheid. Dit broze evenwicht wordt ruw verstoord door een tragisch ongeluk: de dood van de oudste zoon, Matthies. Zijn jongere zus Jas, vanuit wiens perspectief het verhaal wordt verteld, worstelt met de overweldigende stilte en het onvermogen van haar familie om het verlies te verwerken.
Jas, een tienermeisje met een rijke innerlijke wereld, zoekt naar manieren om te begrijpen wat onbegrijpelijk is. Ze klampt zich vast aan haar rode winterjas, een symbolisch schild tegen de kilte van de wereld, en ontwikkelt een fascinatie voor zowel het leven als de dood. Door haar ogen ervaart de lezer een mix van schuldgevoelens, eenzaamheid en een verstoorde kinderlijke onschuld.
Thema’s en stijl
De avond is ongemak snijdt grote thema’s aan zoals rouw, schuld, religieuze beklemming en identiteit. Rijneveld beschrijft deze onderwerpen met een verbluffende scherpte en poëtische precisie. De beeldende taal roept een intense, soms beklemmende sfeer op. De ongemakkelijke onderwerpen worden niet geschuwd; in plaats daarvan worden ze indringend en confronterend neergezet, zonder sentimenteel te worden.
De roman is zowel een coming-of-age-verhaal als een psychologisch portret van een gezin dat uit elkaar lijkt te vallen onder de druk van verlies en stilzwijgen. De emoties die door de roman heen sijpelen, zijn rauw en authentiek, en Rijneveld legt het complexe web van gevoelens bloot dat bij rouw komt kijken.
Waarom lezen?
De avond is ongemak is geen lichte lectuur, maar het biedt een diepgaande kijk op de menselijke psyche en de manier waarop mensen met verlies omgaan. Het is een boek dat uitdaagt, ontroert en aanzet tot nadenken. De stijl van Rijneveld is uniek en onderscheidend; haar vermogen om met woorden krachtige beelden op te roepen is indrukwekkend.
Dit boek is een aanrader voor lezers die houden van literatuur die diep graaft en niet bang is om ongemak op te zoeken. Het is een verhaal dat je confronteert met de donkerdere kanten van het leven, maar ook met de veerkracht van de menselijke geest.
Over de auteur
Marieke Lucas Rijneveld, geboren in 1991, is naast schrijver ook dichter. Hun poëzie en proza zijn doordrongen van een rauwe eerlijkheid en een bijzondere beeldtaal. De avond is ongemak is hun eerste roman en werd internationaal geprezen om de originele stem en het emotionele bereik.
Heb je zin om een boek te lezen dat je niet onberoerd laat? Dan is De avond is ongemak een must-read.
Dit boek is als e-book te koop bij: